…η ιστορική
Χωριό με γνήσια εξωμανιάτικη αρχιτεκτονική κτισμένο σε ένα λαγκάδι εξ ου και η ονομασία της.
Η ιστορία της φαίνεται να ξεκινά το 68 μχ όπου επί Μάρκου Αυρηλίου οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την διπλανή πόλη που ανήκε στην Σπάρτη του Μενελάου, τις Θαλάμες.
Στην λαγκάδα εγκατέστησαν τους σταύλους τους και στα σημερινά Σωματιανά κατέλυσε η σωματοφυλακή τους εξ ου και η ονομασία αυτού του οικισμού.
Έτσι η περιοχή έγινε σιγά σιγά οικισμός με πρώτους κατοίκους Ρωμαίους πολίτες τα ονόματα των οποίων εξελληνίστηκαν κρατώντας την λατινική ρίζα μέχρι σήμερα.
Αξιοθέατα της περιοχής είναι ο παλιός ναός της Γιάτρισσας με το μεγαλύτερο μοναστήρι της Λακωνικής χερσονήσου που κάποτε είχε 300 καλογήρους τον ηγούμενο τον οποίον εμύησε στην Φιλική Εταιρία ο Κολοκοτρώνης και στήριξε οικονομικά την επανάσταση.
Επίσης τα βυζαντινά εκκλησάκια Φανερωμένης και Αγ.Μαρίνας αγιογραφημένα από τον μοναχό Ανδρόνικο Παλαιολόγο αδελφό του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Στην Λαγκάδα πέθανε ο εκχριστιανιστής της Μάνης, Αρμένιος στην καταγωγή, Νίκων ο Μετανοείτε ,τα οστά του οποίου βρίσκονται σε λάρνακα στην εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου.